ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ "ΔΙΑΚΟΠΕΣ"

Του ΒΑΣΙΛΗ Σ. ΚΑΡΤΣΙΟΥ

booksonthesites.blogspot.com

Ο φωτογραφικός φακός αποτύπωσε, στις αρχές της δεκαετίας του 1950, ένα event στο οποίο συμμετείχε όλο σχεδόν το χωριό. Η φωτογραφία, τραβηγμένη από μπαλκόνι, απεικονίζει όλους σχεδόν τους κατοίκους στην πλατεία να παρακολουθούν με φανερή ικανοποίηση τη θεατρική «παράσταση» μίας παρέας νέων. Ο μπάρμπα Φώτης, αυτόπτης μάρτυς, μου εξιστόρησε ότι εκείνα τα χρόνια η πείνα θέριζε τα στομάχια, γιατί είτε οι έμποροι έδιναν εξευτελιστικές τιμές για τα καπνά, είτε «χτυπούσε» ο περονόσπορος. Τα φύλλα γέμιζαν από επάνω καφε – κίτρινες κηλίδες και από κάτω χνούδι, οι άκρες συστρέφονταν και σύντομα η ασθένεια έφθανε στον βλαστό και νέκρωνε τα φυτά. Οι περισσότεροι καλλιεργητές προτιμούσαν να τα κάψουν παρά να τα δώσουν αντί πινακίου φακής.

Στα δύο μπακάλικα του χωριού δεν είχαν μείνει παρά ελάχιστες προμήθειες και οι απελπισμένοι κάτοικοι κάθονταν προβληματισμένοι έξω από τις πόρτες τους. Το θαύμα έγινε. Ως δια μαγείας εμφανίστηκε ένας πλανόδιος με παστά χέλια. Μάζεψαν τις τελευταίες δεκάρες τους και σε λίγη ώρα όλο το χωριό νταλάκιασε από τα παστά. Μετά από το φαγοπότι είχαν και «έξοδο». Μία τρελοπαρέα της εποχής έκανε στην πλατεία αναπαράσταση μίας εγχείρησης σκωληκοειδίτιδας πάνω σε ένα κάρο. Όλα στην εντέλεια. Το σκηνικό, ο ασθενής, ο χειρούργος, οι βοηθοί του. Σε λίγη ώρα ο ειδικευμένος σκωληκοειδιτιδο – χειρούργος έβγαλε το …σκουλήκι, το τελευταίο παστό χέλι που δεν καταναλώθηκε στο χωριό και το έδωσε να το φάει ο ασθενής! Ήταν η πρώτη και η τελευταία φορά που ο ασθενής έφαγε το σκουλήκι του μετά την εγχείρηση.

Οι «διακοπές» τότε στο χωριό κόστιζαν όσο και η τιμή ενός παστού χελιού. Τα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν του …σκηνοθέτη. Έλαμπε το πρόσωπο του μπάρμπα Φώτη όταν μου είπε: «Δεν ξέρεις, πόσο καλά περάσαμε τότε, δεν ξέρεις»!

ΕΠΙΘΑΝΑΤΙΟΣ ΚΟΡΩΝΕΙΑΣ

 

Του ΒΑΣΙΛΗ Σ. ΚΑΡΤΣΙΟΥ

booksonthesites.blogspot.com

Έχουν περάσει 15 χρόνια από τότε που, κατηφορίζοντας από τον Χορτιάτη προς τον Άγιο Βασίλειο, παρατηρήσαμε για πρώτη φορά, ότι στη θέση της λίμνης Κορώνειας υπήρχε μία τεράστια υπόλευκη κηλίδα. Έκτοτε παρακολουθούμε κάθε χρόνο τον επιθανάτιο ρόγχο της, μέχρι πριν τριάντα χρόνια, 5^ης σε έκταση λίμνης της Ελλάδας. Η Κορώνεια υπήρξε από τις πιο παραγωγικές λίμνες της χώρας. Τα αλιεύματα των 45.000 στρεμμάτων της λίμνης έσωσαν τον ντόπιο πληθυσμό από το λιμό κατά τη διάρκεια της κατοχής, αν και οι μεγαλύτερες ποσότητες κατάσχονταν για τις ανάγκες του κατοχικού στρατού. Τα νερά της λίμνης έφθαναν, σε μεγάλο μάλιστα βάθος, στα σπίτια του οικισμού του Αγίου Βασιλείου.

Το εύρος της κοίτης του Μπογδάνα στη γέφυρα του Λαγκαδά υποδηλώνει μέχρι και σήμερα τον τεράστιο όγκο των υδάτων, με τον οποίο τροφοδοτούσαν τη λίμνη οι περιμετρικοί χείμαρροι. Έως και την περίοδο του Μεσοπολέμου, οι καμπάνες χτυπούσαν συναγερμό όταν ξέσπαγαν νεροποντές, για να προλάβουν οι κάτοικοι να περάσουν τη γέφυρα, πριν ο Μπογδάνας πλημμυρίσει όλη την περιοχή και «φουσκώσει» τη λίμνη. Οι κάτοικοι «χτυπούσαν» γεώτρηση με τα χέρια στα 5 μέτρα και η περιοχή του Λαγκαδά έγινε γνωστή για τα κηπευτικά της και τη μεταποίηση τους. Παρά τα έντονα προβλήματα αποξήρανσης που παρουσίαζε, τα νερά της Κορώνειας μέχρι και τις αρχές της δεκαετίας του 1990 ακουμπούσαν την αποβάθρα του ναυτικού ομίλου.

Η άφρων απόρριψη βιομηχανικών αποβλήτων και βοθρολυμάτων από τις παρακείμενες βιοτεχνίες αλλά και από το δήμο του Λαγκαδά, σε συνδυασμό με την ανεξέλεγκτη άντληση νερού και χρήση γεωτρήσεων, έδωσαν στη λίμνη τη χαριστική βολή. Masterplans, φορείς διαχείρισης, σχέδια επί σχεδίων και εκατομμύρια ευρώ, για να φθάσουμε στην ιστορική στιγμή της «μουλωχτής» αποξήρανσης της μυγδονικής λίμνης της πλειστοκαίνου εποχής, βάθους 100 μέτρων.